-
1 начар
1. прил.1)а) в разн. знач. плохо́й, нехоро́ший, скве́рный, нева́жный, дурно́й, худо́й, дрянно́йначар кием — плоха́я оде́жда
начар һава — скве́рная пого́да
начар шартлар — нева́жные усло́вия
начар агач ботакка үсәр — (посл.) плохо́е де́рево в сук растёт
б) плохо́й, нео́пытный, неуме́лый, неиску́сный, негра́мотный, неквалифици́рованный ( о человеке)начар укытучы — плохо́й учи́тель
начар хуҗа — плохо́й хозя́ин
начар җитәкче — неквалифици́рованный руководи́тель
начар тегүче — неуме́лый портно́й
в) плохо́й, дурно́й, скве́рный, гру́бый, вульга́рный (о манерах, вкусе и т. п.)начар зәвык — вульга́рный вкус
начар гадәт — дурна́я привы́чка
начар тотыш — плохо́е поведе́ние
2) плохо́й, предосуди́тельный, нехоро́ший, дурно́й, безнра́вственныйначар үрнәк күрсәтү — пока́зывать дурно́й приме́р
начар репутация — плоха́я репута́ция
начар эшләр — нехоро́шие дела́
3) плохо́й, нехоро́ший, гнету́щий, мра́чный; неблагоприя́тныйначар кәеф — плохо́е настрое́ние
начар төш күрү — ви́деть нехоро́ший сон
начар хәл — гнету́щее положе́ние
4) плохо́й, нехоро́ший, недо́брый, злове́щийначар көлү — нехоро́ший смех
начар ният — недо́брое наме́рение
начар уйлар — недо́брые мы́сли
5)а) плохо́й, недо́брыйначар сүз әйтү — сказа́ть недо́брое сло́во
начар хәбәр ишетү — слы́шать нехоро́шую весть
б) плохо́й, неприли́чный, нецензу́рныйначар сүзләр белән сүгенү — нецензу́рная брань
начар җырлар — непристо́йные пе́сни
6) плохо́й, сла́бый, бесси́льный (о больном, старом)картның хәле начар — состоя́ние старика́ плохо́е, стари́к плох
7) плохо́й, ма́ленький, небольшо́йначар түләү — небольша́я пла́та
начар үсеш — плохо́е разви́тие
8) спец. плохо́й2. сущ.; спец."начар" билгесе алу — получи́ть плоху́ю оце́нку
пло́хо3. нареч.контроль эшкә "начар" куйдылар — за контро́льную рабо́ту поста́вили "пло́хо"
1)а) пло́хо, нехорошо́, скве́рно, нева́жно, ду́рно, ху́доначар киенү — нева́жно одева́ться
начар яшәү — пло́хо жить
ашханәдә начар ашаталар — в столо́вой скве́рно ко́рмят
б) в знач. сказ.эшләр әлегә начар — дела́ пока́ нева́жны
кичен миңа начар булды — ве́чером мне бы́ло пло́хо
2) пло́хо, нехорошо́, недо́бро, злове́щекеше турында начар уйлау — пло́хо ду́мать о челове́ке
3) пло́хо, ма́ло, немно́гоҗыештыручыга бездә начар түлиләр — у нас убо́рщице пло́хо (ма́ло) пла́тят
•- начар яшәү
- начар дигәндә дә
- начар ниятле
- начар сыйфатлы
- начар сүзле кеше••начар күрмәс борын яхшының кадере юк — (посл.) не отве́дав го́рького, не узна́ешь и сла́дкого
начар юлга кертү (димләү) — совраща́ть/со-врати́ть
-
2 эш
сущ.1) в разн. знач. рабо́та, де́ятельность, заня́тие, труд, де́ло || рабо́чий, трудово́йэшкә алу — приня́ть на рабо́ту
эшкә башлау (керешү) — приступи́ть к рабо́те (заня́тиям); принима́ться за де́ло
эш белән тәэмин итү — обеспе́чивать рабо́той
төзелеш эшләре — строи́тельные рабо́ты
урып-җыю эшләре — убо́рочные рабо́ты
тикшерү эшләре — иссле́довательские труды́
эшеннән бүлү (бүлдерү) — оторва́ть от рабо́ты (де́ла, заня́тия)
йорт эшләре — рабо́ты (дела́) по до́му (хозя́йству)
файдалы эш белән шөгыльләнү — занима́ться поле́зным трудо́м
эш кораллары — ору́дия труда́
эш шартлары — усло́вия труда́
эш вакыты — рабо́чее вре́мя
эш бүлмәсе — рабо́чий кабине́т
эш дәрте — трудово́й энтузиа́зм
эш башында мактанма, эш беткәч мактан — погов. не хвали́сь нача́лом де́ла, хвали́сь его́ концо́м
эш беткәч уйнарга ярый — погов. ко́нчил де́ло, гуля́й сме́ло
эше юкның ашы юк — кто без рабо́ты, тот без хле́ба
эшләрең уңышлы булсын! — пусть дела́ твои́ бу́дут уда́чными
2) де́ло, положе́ние, обстано́вка, обстоя́тельствоэшләр ничек? — как дела́?
эш җайланды — де́ло (положе́ние) ула́дилось
эшләр катлауланды — обстано́вка осложни́лась
кеше эшенә катнашмау — не вме́шиваться в чужи́е дела́
эш шуңа бара — де́ло идёт к э́тому
3) де́ло, вопро́с, пробле́маэш әле хәл ителмәгән — де́ло (вопро́с) ещё не решено́
җир эшләре идарәсе — управле́ние земе́льными дела́ми
эш белән килү — прийти́ по де́лу
финанс эшләре — фина́нсовые дела́ (пробле́мы)
эшне тыныч юл белән хәл итү — ула́дить де́ло (вопро́с) ми́рным путём
эшкә рәсми төс бирү — прида́ть де́лу официа́льный хара́ктер
4)а) профе́ссия, заня́тие, слу́жба || служе́бныйнинди эштә эшлисең? — что у тебя́ за слу́жба (профе́ссия)?
эшеннән алу — снять с рабо́ты, отстрани́ть от слу́жбы
укытучылык эше — профе́ссия учи́теля
хәрби эшкә күчерү — перевести́ на вое́нную слу́жбу
эш адресы — служе́бный а́дрес
эш телефоны — служе́бный телефо́н
б) до́лжность, постҗаваплы эштә эшләү — занима́ть отве́тственную до́лжность
директорлык эшенә билгеләү — назна́чить на пост дире́ктора
5) де́ло, де́йствие, пра́ктикаэш нәрсә күрсәтер — что пока́жет пра́ктика (де́ло)
сүз түгел, конкрет эш кирәк — нужны́ не слова́, а конкре́тные дела́ (де́йствия)
эштә сынау — прове́рить в де́ле (на пра́ктике)
6)а) рабо́та, произведе́ние, изде́лиекүргәзмәдә рәссамның яңа эшләре — на вы́ставке но́вые рабо́ты (произведе́ния) худо́жника
кул эшләре — ручны́е изде́лия
фәнни-тикшеренү эше — нау́чно-иссле́довательская рабо́та
диплом эше — дипло́мная рабо́та
б) произво́дствотире эшкәртү эше — коже́венное произво́дство
Бохара келәмчеләре эше — произво́дство буха́рских ковро́вщиков
7) собы́тие, происше́ствие, слу́чай, де́локөтелмәгән эш килеп чыгу — случи́лось непредви́денное де́ло (происше́ствие)
күз алдында булган эш — слу́чай, происше́дший на глаза́х; слу́чай, кото́рый произошёл (в его́) прису́тствии
эш кичкә таба булды — де́ло бы́ло бли́же к ве́черу
бу эшкә аның катнашы юк — он не име́ет отноше́ния к э́тому происше́ствию
8) юр. де́ло || делово́йҗинаять эше — уголо́вное де́ло
суд эшләре материаллары — материа́лы суде́бных дел
эш хаты — делово́е письмо́
9) высок.; юр. дея́ние, де́йствие; де́ло, посту́покерак бабаларыбызның эшләре — дея́ния на́ших далёких пре́дков
бөек эшләр — вели́кие дея́ния
егет эшеннән беленер — погов. мо́лодец узнаётся по посту́пкам (дела́м)
явыз эш — зловре́дный посту́пок
10) лингв. де́йствие, проце́ссэшнең билгесен белдерү — ука́зывать при́знак де́йствия
•- эш атнасы
- эш аты
- эш башында торучы
- эш белән мавыгу
- эш берәмлеге
- эш вакыты
- эш кәгазьләре
- эш киеме
- эш көне
- эш көче
- эш кылу
- эш остасы
- эш өстәле
- эш сәгате
- эш сөюче
- эш ташлау
- эш ташлаучы
- эш хайваны
- эш терлеге
- эш хакы
- эш ялы
- эш хуҗасы
- эшкә алыну
- эшкә тотыну
- эшкә сәләтле
- эшкә сәләтлелек
- эшнең башы
- эшсез булу
- эшсез калу
- эштән куу
- эштән чөю
- эштән чыгару
- эштән чыгу
- эш башында
- эш башыннан
- эш белү
- эш бетерү
- эш итү
- эш йөртү
- эш кузгату
- эш күтәрү
- эш кулы
- эш куллары
- эш күрсәтү
- эш күрү
- эш кыру
- эш өсте
- эш сөю
- эш торгынлыгы
- эшкә ашмаслык
- эшкә ашыру
- эшкә ашу
- эшкә җигү
- эшкә кертү
- эшкә тарту
- эшкә катнаштыру
- эшкә җәлеп итү
- эшкә яраклы
- эшкә яраксыз
- эшкә ярау••эш алга бармау — дела́ (де́ло) ни с ме́ста, де́ло стои́т на ме́сте
эш анда түгел — де́ло не в э́том
эш (майлагандай) бара — де́ло идёт (как по ма́слу), де́ло пошло́
эш барып чыкмау — не получа́ться, быть безрезульта́тным
эш башка — де́ло друго́е (ино́е)
эш баштан ашкан — см. эш бугаздан
эш башы — хозя́ин, организа́тор де́ла
эш башына кую (менгерү) — поста́вить у руково́дства, назна́чить на руководя́щий пост
эш булдыру — быть уме́лым/предприи́мчивым, быть смека́листым (иску́сным) в рабо́те; уме́ть провора́чивать дела́
эш булсын дип — добросо́вестно; на со́весть (де́лать, рабо́тать); не за страх, а на со́весть
эш бүрттерү — пока́зывать вид де́льного челове́ка
эш җайда — всё в поря́дке; дела́ иду́т хорошо́
эш калдырып — впусту́ю, по́пусту
эш качмас — рабо́та подождёт; рабо́та не волк, в лес не убежи́т
эш мөшкел (начар, харап, хөрти, яман, шәптән түгел) — дела́ пло́хи, де́ло дрянь, де́ло таба́к прост.
эш муеннан — см. эш бугаздан
эш нәрсәдә (соң)? — в чём де́ло, за чем (кем) де́ло ста́ло?
эш тормас — де́ло не ста́нет (не постои́т) (за кем, чем-л.)
эш түгел — (э́то) не де́ло, су́щий пустя́к; па́ра пустяко́в; плёвое де́ло прост.
эш тыгызга килү (терәлү) — станови́ться/стать ту́го
эш узган (үткән) — уже́ по́здно, слу́чай (моме́нт) упу́щен, всё ко́нчено
эш (китереп) чыгару — завари́ть ка́шу; затева́ть (что-л.); вызыва́ть/вы́звать ли́шние хло́поты
эш чыгара алмау — зава́ливать/завали́ть де́ло
эш эшләү — де́ло де́лать
эш эштән үткән (узган) — де́ло уже́ сде́лано; вопро́с уже́ разрешён
эш юктан (эш булсын дип) — от не́чего де́лать
эш ясау — наде́лать хлопо́т (дел)
эше беткән — (его́) пе́сенка спе́та, (его́) ка́рта би́та, ему́ кры́шка прост.
эше көлеп тора — отли́чная рабо́та
эшем иясе (кешесе) — ирон. работя́га, трудя́га
эшем(не) кырган кешедәй — ирон. бу́дто го́ры свороти́л
эшен китерү — редко всы́пать (кому-л.) проучи́ть; показа́ть ку́зькину мать прост.
эшең бетте, кодагый — и де́лу коне́ц
эшең түгел — не твоё де́ло, не твоего́ ума́ де́ло
эшкә салкын карау — манки́ровать рабо́той
эшкә чуму — уйти́ (погрузи́ться) в рабо́ту; погрузи́ться в (какое-л.) заня́тие
эшкә ярату — пусти́ть (употреби́ть) в де́ло
аның эше харап — де́ло его́ труба́
эшне бетерү — разде́латься (с кем, чем-л.)
эшне бозу (сүтү, җимерү) — расстро́ить (испо́ртить), испога́нить прост. развали́ть, разла́дить де́ло; завари́ть ка́шу
эшне бутау (буташтыру, чуалту) — запу́тать де́ло, запу́тать ка́рты, замета́ть следы́
эшне зурга җибәрү — раздува́ть, сгуща́ть кра́ски; де́лать из му́хи слона́
эшне аңлау — разбира́ться в де́ле; быть све́дущим (компете́нтным) ( в чём); знать (понима́ть) толк ( в чём)
эштә исә — на де́ле, на са́мом де́ле
эштә сыналган — испы́танный в де́ле
эштән калдыру — меша́ть рабо́тать, отвлека́ть от рабо́ты
эштән чыгарып — на всю кату́шку; в пух и прах (бить, ругать)
- эш башына менүэштән чыгып йөрү — прост. опуска́ться/опусти́ться; теря́ть/потеря́ть челове́ческий о́блик
- эш бугаздан
- эш бугазга терәлгән
- эш каеру
- эш майтару
- эш пешү
- эш терәлү
- эш төшү
- эшен белү
- эшен бетерү
- эштән чыгып -
3 аннан
1. исх. п. от ул1) от него́ (неё) (узнать, уехать, быть далеко, ждать ответа)аннан (авырудан) саклану өчен — что́бы убере́чься от неё (боле́зни)
күп күрдек без аннан — мно́го натерпе́лись мы от него́
2) от э́тогоаннан гына әллә ни зарар булмас — от э́того большо́го вреда́ не бу́дет
2. нареч.аннан күп нәрсә тора — от э́того зави́сит мно́гое
1)а) отту́дааннан китегез — отойди́те отту́да
б) таманнан үтәрлек түгел — там не пройти́
2) зате́м; пото́м, по́сле; по́сле э́того (того́); (а) там; да́льшеаннан нәрсә эшләргә уйлыйсың? — да́льше что ду́маешь де́лать?
менә яз килде, аннан җәй җитәр — вот весна́ пришла́, а там ле́то насту́пит
берәр чакрым баргач, болын бетә дә, аннан сазлык башлана — пройдёшь с киломе́тр, луг конча́ется, зате́м начина́ется боло́то
3) разг. прито́м, кро́ме того́; к тому́ (же)сәләтле кеше ул, аннан эшчән дә — он спосо́бный челове́к, прито́м трудолюби́вый
•- аннан ары
- аннан башка да
- аннан бирле
- аннан булмый
- аннан артык
- аннан да артык
- аннан артыграк
- аннан да артыграк
- аннан да бигрәк
- аннан да моннан
- аннан да, моннан да
- аннан да начары юк
- аннан да начар нәрсә юк
- аннан да яманы юк
- аннан да яман нәрсә юк
- аннан кала
- аннан карап
- аннан килеп
- аннан күреп
- аннан күрмәкче
- аннан, моннан
- аннан соң
- аннан соңгы
- аннан таба
- аннан торып
- аннан тыш -
4 каеру
перех.1) отдира́ть/отодра́ть, отрыва́ть/оторва́ть, выдира́ть/вы́дратьначар кагылган тактаны каеру — отодра́ть пло́хо приби́тую до́ску
2) закру́чивать/закрути́ть, скру́чивать/скрути́ть; вывора́чивать/вы́воротить, вывёртывать/вы́вернуть; свороти́ть, сверну́ть (руку, ногу, голову и т. п.) || закру́чивание, скру́чивание; вывора́чиваниеяңакны каеру — сверну́ть ску́лу
3) развора́чивать/развороти́ть || развора́чиваниесабан җирне каерып ташлаган — плуг развороти́л зе́млю
4) завора́чивать/заверну́ть, отклоня́ть/отклони́ть, отгиба́ть/отогну́ть кве́рху (концы платка, край палатки, полу фартука и т. п.) || завора́чивание, отклоне́ние, отгиба́ние5) перен. брать, взять в сто́рону, завора́чивать/заверну́ть, повора́чивать/поверну́ть, свора́чивать/сверну́ть в сто́ронуюлдан читкә каеру — брать в сто́рону от доро́ги
6) перен. клони́ть, склоня́ть/склони́ть (кого-л.) (на свою сторону)7) перен. гнутьүз файдасына каера — гнёт в свою́ по́льзу
8) перен. запра́шивать/запроси́ть, зала́мывать/заломи́ть прост.ул акчаны күбрәк каерырга ярата — он лю́бит зала́мывать мно́го де́нег
9) перен. провора́чивать/провороти́тьйә, син үзең ни эшләр каерасың? — ну, ты сам что провора́чиваешь?
10) в знач. нареч. каерыпа) си́льными взма́хами; широ́ким разма́хомкаерып ишү — грести́ широ́кими разма́хами
б) во всю ширь, широко́ишекне каерып ачу — раскры́ть, откры́ть дверь во всю ширь
• -
5 каршы
I 1. прил.1) противополо́жный; противолежа́щий, противостоя́щийкаршы йорт — противостоя́щий дом
каршы карават — противостоя́щая крова́ть
каршы урам — противолежа́щая у́лица
2) перен.; разг. проти́вный, вражде́бный, антагонисти́ческийкаршы гаскәр — вражде́бное во́йско
3) перен.; разг. упря́мый, непослу́шныйкаршы кеше уенны бозар — (посл.) упря́мый челове́к испо́ртит игру́
4) напереко́р; про́тивкаршы сүз әйтү — сказа́ть напереко́р
бу тәкъдимгә каршы кеше юкмы? — есть кто про́тив э́того предложе́ния?
5) в функ. сказ. про́тивмин каршы түгел — я не про́тив, я не возража́ю
халык сугышка каршы — наро́д про́тив войны́
6) как первый компонент сложного слова противо-законга каршы противозако́нныйянгынга каршы чаралар — протипопожа́рные мероприя́тия
7) нареч. каршыга навстре́чуҗил каршыга исә — ве́тер ду́ет навстре́чу
каршыга килеп чыгу — вы́й́ти навстре́чу
каршыга очрау — попа́сться навстре́чу
8) в знач. послелога каршында, каршысында пе́ред, на виду́, в глаза́х (кого-л.)кешеләр каршында йөзем ак — пе́ред людьми́ моя́ со́весть чиста́
аның каршында начар булып калу — в его́ глаза́х оста́ться плохи́м
2. нареч.халык каршында саубуллашу — на виду́ у всех проща́ться
1) вопреки́, про́тив, напереко́ркаршы әйтү — сказа́ть про́тив
каршы эшләү — сде́лать напереко́р
2) навстре́чу, напро́тивкаршы очрады — попа́лся навстре́чу
каршы килә — идёт навстре́чу
каршы утыру — сиде́ть напро́тив
•- каршы әйтешү
- каршы әйтү
- каршы бару
- каршы буларак
- каршы булу
- каршы килү
- каршы куелу
- каршы кую
- каршы күтәрелү
- каршы тору
- каршы төшү
- каршы һөҗүм
- каршы чыгу II послелог; с направит. п.1) к, на, вбәхеткә каршы — к сча́стью
сорауга каршы җавап — отве́т на вопро́с
кызганычка каршы — к несча́стью
2) про́тивагымга каршы — про́тив тече́ния
яктыга каршы утыру — сиде́ть про́тив све́та
җилгә каршы бару — идти́ про́тив ве́тра
3) на, гля́дя на...төнгә каршы чәй эчү — пить чай на́ ночь
кичкә каршы юлга чыгу — на́ ночь гля́дя отпра́виться в путь
4) напро́тивукытучыга каршы утыру — сиде́ть напро́тив учи́теля
5) в отве́тхатка каршы хат язу — написа́ть письмо́ в отве́т
"кем бара" - диюгә каршы берничә кеше кул күтәрде — в отве́т на вопро́с "кто пойдёт?" по́дняли ру́ки не́сколько челове́к
-
6 онытылу
страд.-возвр. от оныту1) страд. забыва́тьсякүп нәрсә онытылган — мно́гое забы́то
2) безл. забыва́ться, забы́ть, позабы́ть; из головы́ вонхәтер начар: тиз онытыла — па́мять плоха́я: бы́стро забыва́ется
хат язарга онытылган — забы́л написа́ть письмо́
кисәтергә онытылган — предупреди́ть - из головы́ вон
3) возвр. (увлёкшись, забыть обо всём) забыва́ться/забы́ться; впасть в забытьёэштә онытылу — забыва́ться на рабо́те
кешеләр арасында онытылу — забыва́ться на лю́дях
музыка тыңлап онытылу — забыва́ться, слу́шая му́зыку
ул тагын онытылды — он опя́ть впал в забытьё; он опя́ть лежи́т в забытьи́
4) возвр.; перен. ( не сдержать себя) забыва́ться, забы́тьсякинәт ярсып китү, онытылу — вдруг разгорячи́ться, забы́ться
онытыласыз, кайда утырганыгызны белмисезмени? — забыва́етесь, ра́зве не зна́ете, где вы нахо́дитесь?
5) в знач. нареч. онытылып с увлече́ниемпереводится тж. приставкой за-онытылып тыңлау — слу́шать с увлече́нием (затаи́в дыха́ние); заслу́шиваться/заслу́шаться
онытылып уку — чита́ть с увлече́нием (запо́ем); зачи́тываться/зачита́ться
онытылып уйнау — игра́ть с увлече́нием; заи́грываться/заигра́ться
онытылып йоклау — заспа́ться
онытылып эшләү — рабо́тать с увлече́нием; зараба́тываться/зарабо́таться
6) в знач. нареч. онытылганчы пока́ не забы́то, по горя́чим следа́монытылганчы мәсьәләне ачыклап куярга кирәк — на́до вы́яснить вопро́с по горя́чим следа́м (пока́ не забы́лось)
7) в знач. прил. онытылган забы́тый, зате́рянныйонытылган традицияләрне яңарту — восстана́вливать забы́тые тради́ции
онытылган археология истәлекләре — зате́рянные археологи́ческие па́мятники
•- онытылып китү
- онытылып тору
- онытылып утыру
См. также в других словарях:
затсыз — с. 1. Түбән сыйфатлы, начар эшләнгән. рәв. Сыйфатсыз, начар итеп 2. Нәселе, чыгышы белән данлы булмаган, нәселсез 3. Әдәпсез … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәлҗемә — 1. Бәрәңгедән бик калын коймак сыман итеп пешерелгән ашамлык 2. диал. Бөккән (эченә бәрәңге, кабак һ. б. ш. салып пешерелә) 3. күч. Начар башкарылган эш; начар эшләнгән әйбер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пародия — 1. Берәр шәхеснең яки төркемнең эшен, үз үзен тотышын, сүз яки язу стилен көлкеле итеп күрсәтә торган тамаша, кыланыш яки сатирик әсәр 2. күч. Кирәкле таләпләргә җавап бирүдән ерак торган, бик начар эшләнгән нәрсә; үрнәккә охшатырга тырышып та,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үгет — Берәүне изге ният, уңай теләк белән яхшы эшләргә өндәп яки начар эшләрне ташларга димләп сөйләнгән сүзләр; киңәш, нәсихәт … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чиле-пешле — с. 1. Пешеп җитмәгән, пешәр пешмәс булган 2. күч. Тиешле дәрәҗәгә җиткереп эшләнмәгән, начар эшләнгән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
жалоба — Берәр кешенең, оешманың ялгыш, законсыз, начар эшләрен яки гаебен күрсәтеп язган рәсми гариза; Шикаять … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
каплау — 1. Берәр нәрсәнең өстенә, түбәсенә икенче бер нәрсәне түшәү, җәю. Берәр нәрсәнең өстен капкач белән томалау, ябу 2. Бер әйберне икенче әйбер белән бөркәү 3. Ике әйбер арасына туры килеп, аларның күренерлек булуына комачаулау 4. Үтү юлын бикләү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түләү — I. 1. Сатып алган яки файдаланылган әйбер, башкарылган эш яки гомумән нин. б. башка хезмәт өчен акча яисә шуңа тәңгәл берәр нәрсә бирү. с. Шул эшкә бәйләнешле 2. Йөкләмәләрне үтәү җыемнарны үз вакытында түләү и. Һәртөрле салып, җыем, налог 3.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ярлы — с. 1. Яшәү өчен матди мөмкинлекләре җитәрлек булмаган, фәкыйрь; киресе: бай. и. Яшәү өчен матди мөмкинлекләре җитәрлек булмаган кеше. и. ЯРЛЫЛАР – Иң хәлсез, ярлы крестьяннарны эченә алган социаль катлау 2. Фәкыйрь, җиһазланмаган, җитешсез ярлы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әшәке — с. 1. Начар, ямьсез әшәке кием. Ямьсез, шыксыз (йөз, кыяфәт тур.). Сасы, бик начар әллә ниткән әшәке ис бар 2. Явыз, түбән; нәфрәт уята торган; усал, бик начар холыклы (кеше һәм хайван тур.) әшәке җанлы куркак бәндә 3. Начар, тупас, сүгенүле… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
югыйсә — терк. 1. Кушма җөмләдәге сәбәп яки нәтиҗә җөмләне баш җөмләгә бәйләү, теркәү өчен – димәк, күрәсең сүзләре белән кулланыла акылы да җитенкерәми күрәсең, югыйсә начар малай түгел 2. Ихтимал булган сәбәпләрнең юклыгын белдергән җөмләне гаҗәпләнү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге